Transfer Hatları

Transfer hatları, parçanın teknolojik operasyon sırasına göre sıralanmış ve parçayı
tamamen işlenmiş haline getiren tezgahlar grubudur. Parçanın getirilmesi, tezgahtan
tezgaha taşınması, tezgaha bağlanması ve çözülmesi, ana kontrolü, son kontrolü ve
hattan uzaklaştırılması otomatik olarak yapılır. Bu nedenle bu sistemlere otomatik
transfer hatları da denilir. Parçaların işlemesini, montajını veya işleme ve montajını yapabilen transfer hatları, çeşitli üniversal, otomat tezgahlardan, tezgah sistemlerinden meydana gelebilirler. Bu hatlarda, ısıl işlem ve yıkama tertibatları da yer alabilir.

Çok çeşit olmalarına rağmen, çalışma ilkesi bakımından transfer hatları rijid ve esnek olmak üzere iki gruba ayrılabilirler. Rijid transfer hatlarında, birbirine kenetlenmiş şeklinde bağlanan tezgahlardan parça, direkt olarak bir duraktan diğerine geçmektedir. Bu şekilde bir durağın çalışması diğer durakların çalışmasına bağlıdır. Herhangi bir durakta bir arıza olduğu durumlarda tüm hat durur. Sistem çok prodüktif olmakla beraber, belirli şekil ve boyutlara sahip olan bir parça için geçerlidir; bu parçada yapılan herhangi bir şekil veya boyut değişikliğini kabul etmez. Esnek hatlarda, her durağın magazin veya bünker şeklinde parça bekletme deposu ve otomat parça besleme sistemi vardır. Bu şekilde bir durağın çalışması diğerlerine bağlı olmamakla beraber, parçada yapılan değişiklikler de karşılanabilir.

Transfer hatları çok pahalı sistemlerdir. Dolayısıyla bu imalat yöntemlerinin seçimi
gelişigüzel değil, bunu haklı kılacak gerekçelere dayandırılmalıdır. Bu seçimi etkileyen faktörler:
- İmal edilecek parça sayısı;
- İmal edilecek parçanın zamana göre kararlılığı; yani uzun süre piyasada
tutulacağı ve değişmeyeceği;
- Parçanın şekli, boyutları ve malzemesi;

Transfer hattının saptanmasına parçanın teknolojisi ile başlanır, işlemler operasyonlara ayrılır, her operasyon için kesme, ilerleme hızları gibi teknolojik doneler tayin edilir ve esas işleme zamanları hesaplanır. Bu donelere dayanarak parça için bir kaç transfer hattı tayin edilir ve fizibilite hesaplarına dayanarak, en uygun transfer hattı seçilir.

Transfer hatlarını karakterize eden önemli bir faktör işleme ritmidir. İşleme ritmi,
ardışık iki parçanın hattan çıkışları arasındaki geçen zamandır. Bu zaman parçanın
teknolojisine ve transfer hattının strüktürüne bağlıdır. Transfer hattının seçiminde,
diğer faktörlerin yanı sıra bu faktör de göz önünde tutulur.